Walne 2018

Zarząd ROD informuję, 
że Walne Zebranie Sprawozdawcze 
odbędzie się w sobotę, 

24 marca 2018 r. 

w Domu Działkowca. 

Więcej szczegółów podamy wkrótce!

Dlaczego prześwietlamy drzewa owocowe

Po bardzo krótkich, ciemnych, ponurych dniach w listopadzie, grudniu i styczniu, z bardzo niewielką ilością słońca i światła, 450 luksów, nadchodzi luty. Od 10 lutego daje się zauważyć pojawianie się słońca, nawet na kilka godzin w ciągu dnia. Ogrodnicy w Polsce wykorzystują ten fakt, zakładają uprawy pomidorów, ogórków, sałaty w uprawach pod osłonami, rozpoczynają pędzenie roślin cebulowych (tulipany, hiacynty, narcyzy).

W ogrodach i na działkach od 10 lutego  rozpoczyna się sezon prześwietlania drzew owocowych. W naszej strefie klimatycznej w Polsce z drzew owocowych  uprawiamy jabłonie, grusze, śliwy, czereśnie, wiśnie, brzoskwinie oraz morele i orzech włoski.

Wykonując cięcie prześwietlające, jednocześnie wykonujemy cięcie   odmładzające, regeneracyjne oraz cięcie formujące. Zanim przystąpimy do prześwietlania drzew należy zwrócić uwagę na jakich rosną podkładkach. Jest to bardzo ważne. Inaczej prześwietlamy drzewa rosnące na podkładkach silnie rosnących, natomiast drzewa rosnące na podkładkach karłowych prześwietlanie ogranicza się do ciecia formującego, sanitarnego i odmładzającego.

Do wykonywania tych czynności należy być dobrze przygotowanym. Można się spodziewać wietrznej zimnej, pogody, spadku temperatur poniżej zera stopni, jak również wilgotnej pogody. Na pewno warunki pracy nie będą komfortowe.

Należy również zadbać o sprzęt. Sekatory ręczne powinny być z twardego materiału, bardzo dobrze naostrzone. Ręczne piłki, tzw. „lisi ogon” powinny być dobrze naostrzone i mieć wyprofilowane ostrza, posiadać odpowiedni „szrank”. Do likwidacji konarów 6-8 letnich należy przygotować piły spalinowe. Pamiętajmy, że do prześwietlania drzew niezbędna jest drabina.

         Prześwietlanie nie jest łatwą czynnością. Należy pamiętać, że wszystkie rodzaje  cięcia wykonujemy po to aby ograniczyć wysokość drzew owocowych, utworzyć luźną koronę o kilku konarach 5-6 letnich. Korona po prześwietleniu powinna być na tyle luźna, aby drzewa w okresie wegetacyjnym szybko obsychały po opadach deszczu, a promienie słońca z łatwością docierały do każdego miejsca w koronie drzewa.

Owoce dobrze doświetlone zawierają więcej węglowodanów, są słodsze i smaczniejsze.  Drzewa owocowe to nie siewcy i przechowalnia chorób i szkodników, nie służą  również do produkcji drewna – owoce pojawiające na drzewach nie pielęgnowanych są kwaśne, niewyrośnięte, nie nadają się do konsumpcji. Drzewa owocowe powinny być prowadzone do wysokości 3,5-4 m wysokości. Nie ma potrzeby prowadzenia drzew powyżej 4 m wysokości.

Drzewa owocowe uprawiamy na działkach i w ogrodach w celu otrzymania najlepszych owoców, a nie drewna i  chorób. Dobrze prześwietlone drzewa ograniczają występowanie czynników chorobotwórczych  i szkodników.

Wykonując cięcie prześwietlające należy pamiętać, że na drzewie często znajdują się konary uszkodzone. Usuwając je mówimy o tzw. cięciu sanitarnym. Cięcie odmładzające wykonujemy, gdy usuwamy zbędne, przerośnięte konary.

Na  jabłoniach i gruszach 6-8 letnie konary stają się zbędne. Starsze konary są balastem dla drzewa, ograniczają plonowanie i należy usunąć. Na śliwach i czereśniach usuwamy konary 5-7 letnie, u wiśnie 3-5-letnie, zaś u brzoskwiń – 2-3 letnie.

Problemem na działkach są drzewa orzecha włoskiego. Tego gatunku nie zaleca  się sadzić w ogrodach działkowych z uwagi na bardzo silny wzrost. Jeżeli podejmujemy się posadzić orzech, to wybierzmy drzewa uszlachetniane na podkładkach karłowych.

W bardzo wielu ogrodach działkowych występuje jeszcze wiele okazów orzecha włoskiego, silnie rosnących. Przypominamy, że na tych drzewach ograniczamy  cięcie  do cięcia regeneracyjnego. Staramy się utrzymywać koronę naturalną.

Czynności związane z prześwietlaniem drzew rozpoczynamy od jabłoni i grusz, kolejne gatunki to śliwy, czereśnie i wiśnie. W lutym przycinamy krzewy winorośli.

Ponieważ drzewa sprawiają wiele kłopotów związanych z prześwietlaniem, wymagają dużo pracy, zalecam wysadzać na działkach drzewa na podkładkach półkarłowych oraz karłowych. Wzrost drzew jest powolny,  system korzeniowy  słabszy z mniejszą ilością korzeni szkieletowych, wolno  rosnący.

Przed posadzeniem drzew karłowych należy przygotować ziemię do zaprawiania dołu. Najlepsze komponenty do przygotowania ziemi to obornik torf, ziemia ogrodnicza, glina. Wszystkie komponenty zmieszane w stosunku 1: 1. Do tak skomponowanej  mieszanki ziemi należy dodać wieloskładnikowego nawozu (azofoska,  fruktus) oraz wapnia kredowego. 

Rany po cięciu zwłaszcza po ścięciu konarów wieloletnich należy zasmarować pastą Funaben, tzw. sztuczną korą, lub farbą emulsyjną z dodatkiem środka grzybobójczego (np. Miedzian czy Topsin).

Do 10 lutego powinniśmy zakończyć bielenie drzew owocowych (zabieg ogranicza, zapobiega przemarzaniu odmian wrażliwych na przemarzanie).

Od połowy lutego  wzrasta ilość dni słonecznych, przy dniu słonecznym pnie drzew nagrzewają się w ciągu dnia do 20° C. Na zasadzie siły ssącej woda z korzeni  wpływa do  korony drzew. Nocą przy silnych spadkach temperatury zamarzająca woda w komórkach roślinnych powoduje pękanie pni. Bielenia pni nie należy bagatelizować.

Jan Malesza

Instruktor ds. ogrodniczych PZD Okręg w Bydgoszczy

Prace na działce w styczniu

Styczeń to najchłodniejszy miesiąc w roku w naszym klimacie. Dlatego podczas zimowych wizyt na działce trzeba przede wszystkim pamiętać o okrywach roślin. Poza tym nie można zapomnieć o bieleniu pni drzewek owocowych i oprysku przeciwko kędzierzawości liści brzoskwiń.

• Po obfitych opadach śniegu strząsamy śnieg z gatunków iglastych i zimozielonych, aby gałęzie tych roślin nie wyłamały się lub nie odkształciły.
• Sprawdzamy okrycia wrażliwych gatunków wykonane z włókniny, słomy, kory i gałązek roślin iglastych oraz zabezpieczenia drzewek owocowych przed sarnami i zającami. W razie konieczności poprawiamy je i uzupełniamy. Roślinom najtrudniej przetrwać okresy mrozu, gdy nie chroni je pokrywa śnieżna. Osłony z włókniny rozchylamy, jeśli przez dłuższy czas utrzymuje się dodatnia temperatura i mocno świeci słońce.
• Bielimy pnie i konary drzew owocowych, by zapobiec uszkodzeniom mrozowym.
• Przeprowadzamy oprysk brzoskwiń i nektaryn na kędzierzawkę liści (Miedzian 50 WP). Zabieg wykonujemy w dzień bezwietrzny, pochmurny i bez opadów, gdy temperatura utrzymuje się dłużej powyżej 5° C.
• Sprawdzamy zdrowotność przechowywanych cebul i bulw roślin niezimujących w gruncie.
• Przeglądamy drzewa owocowe pod kątem zmumifikowanych owoców. Mumie usuwamy, gdyż wiosną mogą stać się źródłem groźnych chorób roślin.
• Podlewamy krzewy zimozielone (np. bukszpany, różaneczniki, laurowiśnie, ostrokrzewy) oraz iglaste, jeśli temperatura utrzymuje się powyżej zera stopni Celsjusza, aby zapobiec tzw. suszy fizjologicznej.
• Pod koniec miesiąca można przeprowadzić cięcia prześwietlające krzewów owocowych (agrestu, porzeczki czerwonej i białej oraz jagody kamczackiej). Zabiegi przeprowadzamy tylko podczas ciepłych, pogodnych dni.
• Pobieramy fragmenty pędów rocznych z krzewów porzeczek (ok. 20 cm długości, bez części wierzchołkowej). Umieszczamy je w pęczkach w wilgotnym piasku w piwnicy.
• Ścinamy gałązki krzewów kwitnących wiosną (np. forsycji). Wkładamy do wazonu. Po kilku tygodniach będziemy mogli cieszyć się w domu kwiatami.
• Regularnie dokarmiamy ptaki, jeśli zdecydowaliśmy się to robić na początku zimy. Do karmnika wsypujemy gotowe mieszanki zbóż, ziarna słonecznika i kasze. Nie zapominajmy o czyszczeniu karmnika.
• W styczniu warto zadbać również o zakup potrzebnych narzędzi na działkę, zaplanować nowe nasadzenia roślin ozdobnych, owocowych, warzyw i ziół (uwzględniając stanowisko i rodzaj podłoża), a także pomyśleć o modernizacji altany.

mgr. inż. Małgorzata Wójcik, instruktor ds. ogrodniczych KR PZD

Kalendarz prac na styczeń

„Gdy styczeń zamglony,

Marzec zaśnieżony.”

„Kiedy styczeń najostrzejszy –

Tedy roczek najpłodniejszy.”

„Na Nowy Rok pogoda,

Będzie w polu uroda.”

Prawdziwy nowy sezon ogrodowy zaczyna się w naszej wyobraźni już w styczniu. Kiedy na dworze jest już niewiele do roboty, warto zastanowić się nad tym co można zasiać czy posadzić w nowym roku ogrodniczym. Przeznaczmy zimowe wieczory na uzupełnianie wiadomości z zakresu uprawianych roślin przez czytanie czasopism i książek fachowych oraz obudźmy w sobie chęć wypróbowania nowych, rzadkich i nieznanych roślin korzystając katalogów pełnych inspiracji.

OGRÓD WARZYWNY

Zbieramy warzywa pozostające w gruncie takie jak:

• brukselka – kilkukrotne zamarzanie i rozmarzanie główek brukselki nie wpływa ujemnie na jakość główek,

• jarmuż – okrycie włókniną zapobiegnie mocnemu zabrudzeniu liści,

• roszponka – zimą zbieramy całe rozety liści, roszponka odporna jest na niskie temperatury więc może pozostać w gruncie aż do wiosny,

• pory – chronione przed silnymi mrozami przez okrywanie mogą przetrwać w gruncie aż do wiosny, kiedy ziemia zaczyna rozmarzać można je przygotowywać stopniowo do spożycia (zadołowane, gdy ziemia w pobliżu nich nie jest zamarznięta),

• nać pietruszki

dostarczą nam świeżego materiału na surówki nawet gdy pada śnieg!

Korzystamy z warzyw przechowywanych w piwnicy: marchew, pietruszka, pasternak, buraki ćwikłowe i selery. Pomieszczenia w których przechowujemy warzywa regularnie wietrzymy (odpowiednia temperatura 4°C), natomiast same warzywa przysypane piaskiem lub ziemią regularnie przeglądamy usuwając chore, by nie zarażały zdrowych.

Warzywa na parapecie:

• w skrzynkach lub doniczkach można sadzić cebulę średniej wielkości na zielony szczypior lub korzenie pietruszki na nać, należy pamiętać tylko o regularnym podlewaniu, aby ziemia była wilgotna,
• w miseczkach lub kiełkownicach warto wysiać rzeżuchę i trybulę, które dostarczą nam szybko świeżej zieleninki lub nasiona fasoli złotej, soi, lucerny, parzenicy czy soczewicy na kiełki

OGRÓD OWOCOWY

• Dokonujemy pierwszych przeglądów drzew i krzewów w celu ustalenia ilości jaj ewentualnych szkodników. Jeżeli nie jesteśmy pewni co konieczności chemicznej ochrony roślin korzystajmy z porad fachowych Społecznej Służby Instruktorskiej lub osoby kompetentnej w zarządzie ROD.
• Gdy nie jest zbyt zimno można wycinać zrazy do szczepienia oraz sadzonkować krzewy owocowe. Pobrane sadzonki lub zrazy należy przechowywać w chłodnej piwnicy w wilgotnym piasku.
• Bielimy pnie i grube konary drzew, aby zapobiec ich uszkodzeniom mrozowym. 2kg wapna palonego na 10 litrów wody (dodatnie gliny zapobiega szybkiemu zmywaniu). Zabieg ten powtarzamy w wypadku zmycia wapna przez odpady do kwietnia.
• Gdy temperatura przez dłuższy czas utrzymuje się powyżej 5°C opryskujemy brzoskwinie i nektaryny Miedzianem 50 WP przeciwko kędzierzawości liści brzoskwini.
• Cięcie drzew owocowych odkładamy do przedwiośnia. Z końcem stycznia, gdy nie jest już za zimno z krzewów porzeczek i agrestu wycinamy nisko najstarsze pędy. Poznajemy je po ciemnym zabarwieniu.

OGRÓD OZDOBNY

• Gruba okrywa śnieżna, zwłaszcza mokra, może stanowić niebezpieczeństwo połamania się gałęzi drzew i krzewów dlatego w porę trzeba strząsać biały ciężar.
• Podlewamy rośliny zimozielone w dni bezmroźne, gdyż nie mogą jej pobrać z zamarzniętej ziemi oraz osłaniamy stroiszem, włókniną lub cieniówkami.
• Rośliny uprawiane w pojemnikach ale zimujące w domu warto w słoneczne i ciepłe dni przewietrzyć otwierając oko a także regularnie usuwać suche i zgniłe liście. Rośliny podlewamy w równych odstępach czasu, tak aby bryła korzeniowa nigdy nie była za mokra ani za sucha.

BIOLOGICZNA OCHRONA ROŚLIN

• Do wapna przeznaczonego do bielenia pni drzew można dodać skrzyp – dodatkowa ochrona przed szkodnikami.
• Zbieramy i usuwamy resztki chorych owoców, liści i gałązek – niszczymy źródła infekcji grzybowych wiosną. Usuwamy także z drzew złoża jaj szkodników.
• W pobliżu drzew owocowych warto umieszczać świeże pocięte gałęzie na paszę dla zajęcy i gryzoni – odciągnie to zgłodniałe zwierzęta od drzew. Warto też zabezpieczyć młode drzewka owocowe zakładając na pnie osłony plastikowe okryte kartonem lub słomą.
• Przeciw sarnom zawieszamy opakowane w folię perforowaną mydełka toaletowe.

mgr inż. Ewa Majewska

Instruktor ds. Ogrodniczych

Okręgu Opolskiego PZD